Terapia logopedyczna

Metody pracy » Terapia logopedyczna

Terapia logopedyczna zajmuje się:

  • kształtowaniem prawidłowych czynności mowy
    • u dzieci - mówienie i rozumienie,
    • u dorosłych z problemami neurologicznymi zaburzającymi mowę,
  • zapobieganiem powstawaniu zaburzeń mowy na różnych etapach życia człowieka (szeroko pojęta profilaktyka logopedyczna i wczesna interwencja),
  • usuwaniem zaburzeń mowy (diagnostyka i terapia logopedyczna).

Diagnoza logopedyczna obejmuje:

  • badanie funkcji oddychania,
  • badanie sprawności narządów artykulacyjnych,
  • orientacyjne badanie słuchu i pamięci słuchowej,
  • badanie słuchu fonemowego,
  • sprawdzenie nadawania i rozumienia mowy,
  • badanie wymowy pod względem poprawności artykulacyjnej.

Terapia logopedyczna obejmuje zaburzenia mowy i wady wymowy, m.in.:

  • opóźniony rozwój mowy – obejmuje stymulację rozwoju mowy i wszechstronne usprawnianie funkcji mowy, poprzez właściwe wzorce językowe, życzliwą postawę i atmosferę dąży się do stworzenia optymalnych warunków do rozwoju mowy,
  • terapia zaburzeń mowy i komunikacji – o typie afazji, autyzmu, mutyzmu; terapia dzieci z dysfunkcjami OUN – obejmuje usprawnianie procesu komunikacji w stopniu umożliwiającym mu radzenie sobie w życiu, kontakt z otoczeniem, także poprzez alternatywne formy komunikowania się (np. gesty, piktogramy),
  • terapia jąkania (niepłynności mowy),
  • terapia różnych rodzajów dyslalii – wad wymowy (np. seplenienie, rotacyzm, mowa bezdźwięczna) – celem terapii wad wymowy jest usunięcie niewłaściwych form realizacji głosek i zastąpienie ich poprawnymi, a następnie utrwalenie kolejno w mowie kontrolowanej i spontanicznej.

Terapia logopedyczna zawiera:

  • ćwiczenia oddechowe,
  • usprawnianie narządów artykulacyjnych: języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy,
  • masaż narządów artykulacyjnych,
  • ćwiczenia emisyjno-głosowe,
  • ćwiczenia słuchowe, przede wszystkim oparte na usprawnianiu słuchu fonemowego,
  • ćwiczenia prawidłowej artykulacji (etap wywoływania głoski, następnie etapy wymowy głoski w logotomach, wyrazach (nagłos, śródgłos, wygłos), zdaniach, rymowankach, wierszach, dłuższych tekstach, w mowie kontrolowanej i spontanicznej.

W czasie terapii terapeuta wykorzystuje różnorodne metody pedagogiczne tak, by terapia dla dziecka miała charakter zabawy i nie była zbyt obciążająca.

Stosowane w trakcie terapii ćwiczenia logopedyczne mają na celu:

  • wspomaganie rozwoju dziecka,
  • oddziaływanie na dziecko w celu pobudzenia jego aktywności słownej,
  • ułatwianie nawiązywania słownych kontaktów społecznych,
  • w przypadku dzieci z trudnościami w komunikacji werbalnej, dążenie do rozumienia mowy biernej i umożliwienia komunikacji niewerbalnej,
  • usuwanie przyczyn niechęci do mówienia,
  • usprawnianie aparatu oddechowego,
  • ćwiczenia narządów artykulacyjnych,
  • wywoływanie prawidłowej artykulacji głosek,
  • ćwiczenia analizy i syntezy słuchowej oraz wzrokowej,
  • ćwiczenia słuchu fonemowego.

Czas i efekty terapii zależą od rodzaju i przyczyny zaburzenia lub wady. Najważniejszy w procesie terapii jest wymóg systematycznej pracy, głównie w domu, dlatego tak ważna jest współpraca z rodzicami i prowadzenie przez nich samodzielnych ćwiczeń z dzieckiem.