Terapia logopedyczna
Metody pracy » Terapia logopedyczna
Terapia logopedyczna zajmuje się:
- kształtowaniem prawidłowych czynności mowy
- u dzieci - mówienie i rozumienie,
- u dorosłych z problemami neurologicznymi zaburzającymi mowę,
- zapobieganiem powstawaniu zaburzeń mowy na różnych etapach życia człowieka (szeroko pojęta profilaktyka logopedyczna i wczesna interwencja),
- usuwaniem zaburzeń mowy (diagnostyka i terapia logopedyczna).
Diagnoza logopedyczna obejmuje:
- badanie funkcji oddychania,
- badanie sprawności narządów artykulacyjnych,
- orientacyjne badanie słuchu i pamięci słuchowej,
- badanie słuchu fonemowego,
- sprawdzenie nadawania i rozumienia mowy,
- badanie wymowy pod względem poprawności artykulacyjnej.
Terapia logopedyczna obejmuje zaburzenia mowy i wady wymowy, m.in.:
- opóźniony rozwój mowy – obejmuje stymulację rozwoju mowy i wszechstronne usprawnianie funkcji mowy, poprzez właściwe wzorce językowe, życzliwą postawę i atmosferę dąży się do stworzenia optymalnych warunków do rozwoju mowy,
- terapia zaburzeń mowy i komunikacji – o typie afazji, autyzmu, mutyzmu; terapia dzieci z dysfunkcjami OUN – obejmuje usprawnianie procesu komunikacji w stopniu umożliwiającym mu radzenie sobie w życiu, kontakt z otoczeniem, także poprzez alternatywne formy komunikowania się (np. gesty, piktogramy),
- terapia jąkania (niepłynności mowy),
- terapia różnych rodzajów dyslalii – wad wymowy (np. seplenienie, rotacyzm, mowa bezdźwięczna) – celem terapii wad wymowy jest usunięcie niewłaściwych form realizacji głosek i zastąpienie ich poprawnymi, a następnie utrwalenie kolejno w mowie kontrolowanej i spontanicznej.
Terapia logopedyczna zawiera:
- ćwiczenia oddechowe,
- usprawnianie narządów artykulacyjnych: języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy,
- masaż narządów artykulacyjnych,
- ćwiczenia emisyjno-głosowe,
- ćwiczenia słuchowe, przede wszystkim oparte na usprawnianiu słuchu fonemowego,
- ćwiczenia prawidłowej artykulacji (etap wywoływania głoski, następnie etapy wymowy głoski w logotomach, wyrazach (nagłos, śródgłos, wygłos), zdaniach, rymowankach, wierszach, dłuższych tekstach, w mowie kontrolowanej i spontanicznej.
W czasie terapii terapeuta wykorzystuje różnorodne metody pedagogiczne tak, by terapia dla dziecka miała charakter zabawy i nie była zbyt obciążająca.
Stosowane w trakcie terapii ćwiczenia logopedyczne mają na celu:
- wspomaganie rozwoju dziecka,
- oddziaływanie na dziecko w celu pobudzenia jego aktywności słownej,
- ułatwianie nawiązywania słownych kontaktów społecznych,
- w przypadku dzieci z trudnościami w komunikacji werbalnej, dążenie do rozumienia mowy biernej i umożliwienia komunikacji niewerbalnej,
- usuwanie przyczyn niechęci do mówienia,
- usprawnianie aparatu oddechowego,
- ćwiczenia narządów artykulacyjnych,
- wywoływanie prawidłowej artykulacji głosek,
- ćwiczenia analizy i syntezy słuchowej oraz wzrokowej,
- ćwiczenia słuchu fonemowego.
Czas i efekty terapii zależą od rodzaju i przyczyny zaburzenia lub wady. Najważniejszy w procesie terapii jest wymóg systematycznej pracy, głównie w domu, dlatego tak ważna jest współpraca z rodzicami i prowadzenie przez nich samodzielnych ćwiczeń z dzieckiem.